Bij het lezen van literatuur kwam ik een boek tegen dat me tot nadenken stemde. Het heet “Searching for meaning” van Viktor Frankl, een psychiater, die zijn ervaringen in verschillende concentratie kampen beschrijft op een sobere, rechtstreekse manier. Hij stelt zich daarbij voortdurend de vraag: “Wat is de beste manier deze verschrikkingen te overleven?” Frankl vindt zijn antwoord in het behouden van je waardigheid en de menselijke vrijheid onder alle omstandigheden zelf je houding te kiezen. Mensen kunnen je als varken uitschelden en behandelen. Het is aan jou daarin te gaan geloven en je er naar te gaan gedragen.
Elke dag, elk uur bood het concentratiekamp de mogelijkheid tot het maken van een innerlijk besluit: een besluit die bepaalt of je onderworpen zult zijn aan de dreigende krachten die je de waardigheid als mens ontnemen of een besluit om je innerlijke vrijheid te behouden. Frankl zag mensen op waardige wijze hun lijden dragen, waarbij morele waarden zoals moed en onzelfzuchtigheid werden geoefend en getoond. Daarin ziet Frankl de betekenis van het lijden: de manier waarop het lijden gedragen wordt voegt een diepere betekenis toe aan het leven. Het concentratie kamp is een extreem voorbeeld. Het laat ons wel zien hoe, zelfs onder extreme situaties, betekenis gevonden kan worden.
Heeft mijn leven betekenis?
Het vinden van betekenis in het leven vergroot het gevoel van geluk, vervulling en levenstevredenheid. Betekenis vinden we in ervaringen van schoonheid, kunst, de natuur, werk, relaties. Maar niet altijd en iedereen ervaart betekenis in zijn leven. Pijnlijke vragen naar de betekenis van ons leven kunnen ons bezig houden. De meeste van ons vragen zich wel eens af voor wie wij van betekenis zijn in het leven en welke betekenis het leven heeft.
Voor wie of wat wil jij van betekenis zijn?
“Ik ben voor niemand van betekenis”, is een klacht die ik veel hoor binnen mijn werk en daar buiten. Een pijnlijke constatering die meer of minder waarheid kan bevatten en gepaard gaat met depressieve en sombere gevoelens. Toch lijkt me dat er iets mis is met die constatering. En dat is dat het je afhankelijk maakt van het oordeel van anderen. Natuurlijk het is fijn als anderen je waarderen en dat laten blijken. Helaas doen wij Nederlanders dat niet zo vaak. We zijn eerder kritisch dan opbouwend. Misschien is er daarom wel een “complimenten dag” ingesteld. Maar ik zou de constatering eens willen omdraaien. Stel je zelf eens de vraag voor wie of wat jij van betekenis zou willen zijn. En wat zou je kunnen zijn of doen om dat handen en voeten te geven. Neem eens rustig de tijd om daar eens over na te denken. Het gaat er niet om je leven met nog meer verplichtingen te verzwaren. Zoek niet in je hoofd, maar in je hart naar het antwoord. Kies iets kleins, iets haalbaars, iets waar je jezelf aan wilt toewijden. Happenes will happen!
Ben ik mijn lijden waardig is een citaat van Dostojevski.
Ik heb het boek van Frankl ook gelezen. Een medewerker in de forensische verslavingskliniek waar ik zat leende het mij.
Ik zeg altijd heel oneerbiedig “Het lijden van onze lieve Heer, die Zijn zoon aan de mensheid gaf om te sterven voor diens zonden…… Da’s een makkie, want ik ben mijn zoon ook verloren, de enige die ik kon krijgen. Én ik weet niet zeker of ik hem ooit terug zal zien”.
Ik neem géén afstand van die woorden, en als er een god is…….
‘Het menselijk bewustzijn van zijn innerlijke waarde is sterk verankerd in spirituele zaken, en kan niet van hem worden afgenomen, ook niet door het kampleven” Maar wie heeft er nou zo’n bewustzijn?
Dat is ook een citaat uit dat boek. Daar klamp ik mij dan maar aan vast.
Ik ben 2 jaar dalkloos geweest, ik zwierf over straat, voornamelijk met vrouwen en verdiende mijn geld op dezelfde wijze als deze dames van “plezier “.
Vandaag hoorde ik dat er wéér eentje is overleden. Zelfmoord.
Ik probeer uit alle macht een stageplek te vinden voor mijn HBO opleiding Ervaringsdeskundige Ervaringsdeskundigheid in Zorg en Welzijn.
Als ik één mens dat lot kan besparen ben ik mijn lijden waardig (hoop ik)
Beste Jan,
Hartelijk dank voor je eerlijke reactie. Ik lees er pijn in en het verlangen je pijn en verdriet vrucht te laten dragen voor het leven van anderen. Daarin lijk je op “onze lieve Heer”. Moge Hij je pad daarbij effenen.
Shalom, Didy Hartman
Ik ben benieuwd of jullie dit plaatsen naar “moderating”